Mijn eigen boek! (Van je kind of de klas)
Wie wil er een boek maken?
Alle handen gaan omhoog: kinderen zijn dól op hun eigen boek. Toen mijn dochter nog een kleuter was, wist ik me geen raad met de spelende kleutertjes. Wát verveelden ze zich snel en wát duurde de middag ineens lang! Van 14.00 uur tot 16.00 uur. Wat kon ik in vredesnaam met ze doen..?
Ineens hoorde ik mezelf zeggen: ‘We maken een boek.’
Want ja, als schrijfster-mama was dat nou net iets waar ik mijn hand níét voor omdraaide (in tegenstelling tot een speelmiddag begeleiden.)
Nou, dat werd een groot succes! Ik zal straks vertellen waarom het privé al gauw aan haar eigen succes ten onder ging, maar eerst laat ik je weten dat we het tot een tv-serie wisten te maken. Met dank aan productiehuis BlazHoffski en eindredacteur Jan-Willem Bult. De foto’s die ik hierbij plaats, zijn gemaakt tijdens de opnames voor het tweede seizoen van ‘Mijn eigen boek’.
(Blog gaat verder onder de foto)
De indeling van je middag
Aantal kinderen: 2
Duur: 2 uur (Ingevuld met: schrijven – zelf spelen – tekenen – zelf spelen)
Ik ging met de kleuters aan de eettafel zitten en ik liet ze zeggen welk onderwerp ze wilden. Anders dan volwassenen, hebben de meeste kinderen geen enkel probleem om het onderwerp voor hun verhaal te bedenken. Ze noemen gewoon het eerste dat in ze opkomt. (Mijn regel is, dat alles wat ze zeggen goed is. Tenslotte kun je overal een écht boek over maken.)
Het verzinnen van het verhaal duurde misschien een half uur…
Dit is hoe je ze het onderwerp laat kiezen
Je begint met zeggen: ‘Er was eens…’ En dan geef je het eerste kind de beurt. (De andere mag zich er nu niet mee bemoeien!)
Hij/zij zegt wat in hem/haar opkomt. Thuis was het meestal een prinses of een ridder – lekker rolbevestigend. Bij de tv-opnames legden we daarom soms een opvallend attribuut ergens in de hoek. Bijvoorbeeld: toen Özgür, uit de aflevering ‘Het hert en de das die eerst ruzie gingen maken‘, een onderwerp mocht kiezen, lag er heel tevreden een enorm hertenkleed in de hoek van de studio.
Ze moeten ieder onderwerp beschrijven
Denk niet te snel dat je er bent, want dan mis je het allerleukste aan schrijven met kleuters. Als ze zeggen ‘Er was eens… een ridder’, let er dan op dat je áltijd moet vragen hoe een ridder eruit ziet. Dat geldt ook voor de prinses: ‘Hoe ziet een prinses eruit?’ Oók als ze hun eigen naam noemen, moeten ze zeggen hoe de ‘eigennaam’ uit het verhaal eruit ziet. Zo kom je voor heel leuke verrassingen te staan!
Zo gaat het verhaal verder
Nadat het eerste figuur tot in detail is beschreven, komt er een tweede figuur bij. Thuis speelde ik dit met twee kinderen, dus nu mocht het tweede kind (pas) meedoen. Opnieuw vraag je een precieze beschrijving. En daarna mag het tweede kind zeggen wat zijn/haar figuur in het verhaal komt doen.
Gebruik de ‘wie wat waar waarom’-vragen
In de afleveringen zie je precies wat ik doe: net als bij het omschrijven van een figuur, moeten ze ook de locatie beschrijven en uitleggen hoe (bijvoorbeeld) het spel gaat dat ze spelen.
Ieder onderwerp krijgt ongeveer een alineaatje de ruimte. Uiteindelijk krijgt het verhaal maximaal de lengte van één A4, anders wordt het voor de kleuters echt te lang.
Nadat het verhaal is geschreven…
Nu zet je elke alinea op een nieuwe pagina en print je het uit. Elke kleuter krijgt een eigen kopie. (Voor de indeling van je speelmiddag: tijdens het printen spelen ze een half uurtje zelf. Dat is een mooie tijdspanne voor ze.)
Intussen is het 15.00 uur en zet je de kinderen weer aan tafel. Ze gaan hun eigen boek tekenen. Een mooi omslag en op elk blad een nieuwe tekening: van de hoofdpersoon, van de locatie en de activiteit…
Kinderen tekenen snel – althans mijn eigen kinderen waren na een paar keer krassen wel weer klaar. Je kunt rekenen op ongeveer een half uurtje tekenpret. Daarna laat je ze tot slot weer lekker zelf spelen. Voor je het weet is het 16.00 uur en zeggen ze elkaar – vrolijk – gedag. Vergeet niet je boek mee naar huis te nemen!
(Blog gaat verder onder de foto)
Waarom dit spel aan succes ten onder ging…
Op school vertelden de vriendjes van mijn kleuter in de kring over hun eigen boek. De juf vond het zo leuk, ze las het zelfs voor! Misschien voel je hem al aankomen: al gauw wilde alle kinderen een eigen boek.
Normaal gesproken ben ik daar erg vóór, maar als moeder wilde ik niet het spelen van mijn kind in de weg zitten… Ook kinderen die niet haar vriendjes waren, wilden nu meekomen om een boek te maken. Mijn kind dreigde erdoor te worden ondergesneeuwd… Wees dus gewaarschuwd: schrijven is nou eenmaal het leukste wat er is!
Wat hebben we vervolgens met het idee gedaan?
- Het was zo’n leuk taalspel, dat we er een tv-serie van mochten maken voor KRO Kindertijd. (Geproduceerd door BlazHoffski en de eindredactie is gedaan door Jan-Willem Bult.) Het idee is van mij gebleven, al was het eigenlijk mijn partner Silvester Zwaneveld die inzag hoe je er een leuk programma van kon maken. Er zijn twee seizoenen opgenomen, maar door de fusies zijn die verloren gegaan. Gelukkig kun je de afleveringen nog zien op mijn youtube-kanaal.
- De verhalen van de kinderen zijn nog te lezen in het Mijn eigen boek-boek. Dat is tegenwoordig alleen nog via de webshop van Uitgeverij Nanda te koop.
- Voor schoolklassen was het Erg Leuk om een eigen boek te krijgen. (Het is een supercadeau voor de juffenverjaardag!) Met groepen 1-2 maak ik nog steeds weleens een eigen boek. Wil je daar meer over weten? Neem dan contact met mij op! (info@nandaroep.nl)