Pleidooi voor de vrouwelijk auteur

Pleidooi voor de vrouwelijk auteur

Door: Elise Prins-Kleuskens

Binnenkort wordt de winnaar van de Libris Literatuurprijs bekend gemaakt. Of winnares? Want van de zes genomineerden op de shortlist zijn er drie vrouw en drie man. Mooi, netjes verdeeld. Maar is dat wel zo vanzelfsprekend?

Kijkend naar de afgelopen twintig jaren (2000-2019) is de prijs 19 keer uitgedeeld aan een man, en slechts één keer aan een vrouw. Goed gedaan, Connie Palmen! “Dat hoeft toch niets te zeggen?” hoor ik je denken. In theorie niet…

Het kan toeval zijn. Het kan zijn dat in de afgelopen twintig jaar de mannelijke auteur gewoon 19 keer beter was. Toch lijkt het dat de vrouwelijke auteur het moeilijker heeft in de literaire wereld.

Mary Shelley’s Frankenstein

Ik neem je mee terug naar de 18e eeuw. In 1792 publiceerde Mary Wollstonecraft het boek A Vindication of the Rights of Woman (Pleidooi voor de rechten van de vrouw) als één van de feministen van het eerste uur.

Vijf jaar later beviel Wollstonecraft van een bijzondere dochter: Mary Shelley, die op haar 20e het bekende boek Frankenstein publiceerde. In eerste instantie publiceerde zij dit boek anoniem. De ontvangst was goed en een tweede editie werd gedrukt, ditmaal met Shelley’s naam erop. Wat denk je dat er gebeurde? Ineens werd er in recensies gewezen op gebreken. Gebreken veroorzaakt door het feit dat de auteur een vrouw is.

Gebroeders Bell = gezusters Brontë

Was Mary Shelley de enige die hier tegenaan liep? Zeker niet. De gezusters Brontë zijn een mooi voorbeeld. Emily Brontë ken je wellicht van het boek Wuthering Heights (Woeste Hoogten). Charlotte Brontë schreef Jane Eyre.

Beide boeken werden in eerste instantie gepubliceerd in 1847 onder een mannelijke schuilnaam: Ellis en Currer Bell. Bij latere edities gebruikten de zusters wel hun eigen namen. Waarom? Omdat zij zich bewust waren van het feit dat er vooroordelen bestonden over de vrouwelijke auteur.

Jane ‘je-kunt-me-wat’ Austen

Heeft iedereen daar last van gehad? Nee, Jane Austen trok zich daar niet veel van aan. Zij publiceerde weliswaar haar eerste boek Sense & Sensibility (Verstand & Gevoel) anoniem, maar vermeldde daar wel bij dat het boek geschreven was “door een dame”.

De komende tijd zal er regelmatig een artikel verschijnen over één van deze auteurs en de strijd die zij moesten leveren om een podium te vinden waarop zij hun kunsten konden laten zien.

Elise Prins-Kleuskens voor Feelgoodboeken.nl

LEES DE HELE BLOGSERIE:

Beatrix Potter
Elizabeth Barrett Browning
Violet Paget
Louisa May Alcott
Edith Cooper & Katharine Bradley (Michael Field)
Aurore Dupin (George Sand)
Mary Ann Evans (George Eliot)
Jane Austen
Mary Shelley (Frankenstein)
Mary Astell
De gezusters Brönte
Mary Wollstonecraft